Functiedifferentiatie klinkt op papier als een logische stap: taken slim verdelen op basis van kennis, ervaring en opleiding. Maar omdat functiedifferentiatie nog relatief nieuw is, roept het logischerwijs vragen op in de praktijk. Zeker binnen de zorg, waar regels, verantwoordelijkheden en zorgen vaak hand in hand gaan. Wie mag wat doen? En wie houdt het overzicht? In dit artikel duiken we in de meest gestelde vragen over functiedifferentiatie. We geven je heldere antwoorden waar je écht iets aan hebt.
Veelgestelde vragen over functiedifferentiatie in de zorg (en de antwoorden die je nodig hebt)
Mag je ongeschoolde medewerkers inzetten in de zorg?
Ja, dat mag. Zolang de werkzaamheden geen voorbehouden handelingen zijn én er duidelijke afspraken zijn over wat iemand wel en niet doet, is inzet van ongeschoolde krachten toegestaan. Denk aan ondersteunende taken zoals het begeleiden van bewoners bij activiteiten, het observeren van gedrag en het rapporteren daarvan, of huishoudelijke hulp. Juist die taken maken vaak het verschil in werkdruk én werkplezier.
Hoe bewaak je die grens dan goed?
Om deze grens goed te bewaken heb je vooral duidelijke afspraken nodig. Bij SUSA hebben we bijvoorbeeld het onderscheid gemaakt tussen studenten die basiswerkzaamheden doen en studenten die na een korte training wat extra taken op zich mogen nemen.
Bij SUSA maken we dus onderscheid tussen twee soorten studentprofielen:
Afhankelijk van het profiel, kunnen studenten extra getraind worden via onze opleidingspartner. Denk aan een slikcursus, ADL-instructie of een tilliftcertificaat. Deze trainingen volgen ze bij een externe opleider, zodat ze veilig én met vertrouwen aan de slag kunnen. Bieden jullie zelf trainingen? Dan is intern opleiden natuurlijk ook mogelijk!
Hoe borg je kwaliteit en veiligheid?
Goede vraag. Want natuurlijk wil je zeker weten dat de zorg die je levert veilig is, ook als je werkt met anders geschoolden, zoals we bij SUSA met studenten doen. Het antwoord zit hem in drie dingen: scherpe selectie, gerichte training en goede begeleiding. Studenten weten exact wat ze wél en niet mogen doen. Hun taken zijn duidelijk afgebakend, zodat er geen verwarring ontstaat op de werkvloer.
Tijdens hun training leren ze omgaan met bewoners, krijgen ze les over privacyregels en hygiëne, en oefenen ze in het signaleren van bijzonderheden. Denk bijvoorbeeld aan veranderingen in gedrag of gezondheid die ze meteen kunnen rapporteren. En wees gerust: voorbehouden handelingen blijven altijd bij bevoegde zorgprofessionals. Studenten ondersteunen het team, maar zijn geen zorgexpert.
Tip! Wist je dat? SUSA werkt samen met een opleidingspartner om onze studenten nóg waardevoller te maken voor jouw organisatie, met gerichte trainingen en erkende certificaten!
Wat zegt de inspectie over functiedifferentiatie?
De IGJ (Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd) kijkt niet naar functietitels, maar naar hoe je het geregeld hebt. Met andere woorden: het draait om kwaliteit, bekwaamheid en toezicht. Werk je met duidelijke taakafbakening, zorg je dat studenten goed getraind zijn en dat er altijd een bevoegd professional beschikbaar is? Dan zit je goed.
Functiedifferentiatie hoeft niet ingewikkeld te zijn, zolang je het doordacht aanpakt. Er is geen aparte vergunning nodig, maar de verantwoordelijkheid ligt bij jou als werkgever. Zorg dat je keuzes onderbouwd zijn, dat je medewerkers weten wat er van hen verwacht wordt, en dat je altijd kunt uitleggen hoe je kwaliteit en veiligheid waarborgt. Dat is waar de inspectie op let!
Wie begeleidt deze studenten? Hebben we daar tijd voor?
Goede begeleiding is belangrijk maar dat betekent niet dat het veel tijd hoeft te kosten. Bij SUSA zorgen we voor een sterke basis: we maken een goede match tussen student en zorgorganisatie, zorgen voor heldere functieomschrijvingen en regelen dat studenten vooraf de juiste training krijgen. Zo komen ze voorbereid én met vertrouwen binnen.
Daarnaast sta je er niet alleen voor. SUSA stelt een implementatiecoach beschikbaar die vanaf dag één met je meedenkt en ondersteunt bij:
Dankzij deze aanpak wordt functiedifferentiatie geen extra klus, maar juist een slimme stap vooruit. Samen zorgen we dat het werkt, ook in de praktijk.
Hoe weet ik of een taak geschikt is voor functiedifferentiatie?
Niet elke taak is geschikt voor iedere medewerker en dat geldt ook bij functiedifferentiatie. Gelukkig kun je dat vrij makkelijk toetsen. Stel jezelf drie vragen:
Als je bij alle drie de vragen 'ja' kunt zeggen, is de kans groot dat het geschikt is om te differentiëren. Twijfel je? Dan hoef je het niet alleen te bedenken. SUSA denkt met je mee. We helpen je met een scherpe takenanalyse en stellen samen een profiel op dat past bij jouw praktijk. Zo weet je zeker dat je keuzes onderbouwd zijn én toekomstbestendig.
Tip! Gebruik de SUSA-beslisboom om te kijken of functiedifferentiatie geschikt is voor jouw taken. Download hem hier.
Hoe kan SUSA mij helpen bij functiedifferentiatie?
Functiedifferentiatie hoef je niet alleen te organiseren. SUSA helpt je bij elke fase van het proces. Van de eerste vacaturetekst tot het evaluatiegesprek na de opstart. Wij regelen:
Zo maken we samen functiedifferentiatie werkbaar én waardevol. Slim geregeld dus, met focus op kwaliteit, rust op de werkvloer en werkplezier voor iedereen.
Je staat er niet alleen voor
Deze vragen zijn geen belemmering. Integendeel, ze laten zien dat je je werk serieus neemt en kwaliteit vooropzet. Door functiedifferentiatie goed te organiseren én de studenten goed te begeleiden, maak je het verschil. Voor je team, voor je bewoners én voor jezelf.
Slim organiseren begint met slimme vragen stellen. De antwoorden heb je nu.
Meer weten over functiedifferentiatie?
In onze whitepaper lees je hoe je studenten zonder zorgopleiding nú al inzet binnen jouw team. Inclusief praktijkvoorbeelden van functiedifferentiatie bij Philadelphia, én een handig 6-stappenplan voor implementatie.
Download nu de whitepaper en ontdek hoe jouw organisatie klaar kan zijn voor de zorgarbeidsmarkt van 2025!
